Kerkgebouw Hervormde gemeente uit 1949
De Nederlands Hervormde Kerk is een ontwerp van de Rotterdamse architect G.M. Verloo en in 1949 in het centrum van Valkenburg De kerk gebouwd op een heuvel die is ontstaan door de ophoping van de resten van de Romeinse castella. Vanaf de 9 e eeuw heeft hier een kerk gestaan. Nadat in 1940 de 19 e eeuwse kerk was verwoest, werd op het naastgelegen veld een noodkerk neergezet die tot 1950 dienst zou doen. Oorzaak van de 10 jaar lange wachttijd waren de opgravingen naar de castella die onder leiding van Albert van Giffen werden uitgevoerd.
Zowel de vormgeving als de traditionele rechtlijnige kerkplattegrond zijn typisch voor de protestante kerkbouw in het eerste decennium na WO II. De eerste steen van de kerk werd in 1948 gelegd. Uit geldgebrek werd destijds de toren achterwege gelaten. De fundering werd wel al gerealiseerd. De huidige toren kwam in 1999 tot stand, op basis van het oorspronkelijke ontwerp van Verloop.
Architectonisch kenmerkt het kerkgebouw zich door een sobere, traditionalistische vormgeving. Karakteristiek is de eenvoudige hoofdvorm met de rechthoekige plattegrond en de tuitgevels die het zadeldak insluiten. De decoratie is beperkt tot enkele betonnen sierelementen. De licht getoogde ingangs is voorzien van holle betonnen omlijsting. De dubbele houten deuren zijn oorspronkelijk en voorzien van smeedijzeren hangwerk. Boven de ingang is een lantaarn in een historiserende vorm geplaatst. Aan weerszijden zijn twee kleine vensters met een glas-in-loodvulling aangebracht. Op galerijhoogte zijn drie getoogde vensters in de symmetrische kerkgevel geplaatst. Het lijstwerk is voorzien een glas-in-loodvulling van getinte ruitjes. Rondom de vensters zijn elementen als trekbogen en banden aangebracht, die ook in het ronde venster op kaphoogte te herkennen zijn.
De gedenkramen in de beide achterste vensters zijn geschonken door de regimenten die bij de strijd in 1940 betrokken waren. Het zuidelijke raam herinnert aan vrede, het noordelijke venster aan strijd.
Tegen de westgevel is de driekantige uitbouw ten behoeve van het spreekgestoelte geplaatst. De vierkante toren en de aanbouw zijn opgemetseld met een meer egale lichtbruine baksteen. De omloop van de toren is voorzien van een hekwerk dat meer eigentijds is vormgegeven.
