Achterweg

©: Hans van der Does

Het dorp Valkenburg bestond eeuwenlang uit een klein centrum rond om de kerk met enkele wegen richting de omgeving. Zo liep de Broekweg richting Wassenaar en de Middenweg naar “De Punt”, die aansloot op de Rijndijk of Heerwech richting Leiden. Deze Rijndijk liep verder langs het centrum richting Katwijk.

Tenslotte liep er vanuit het centrum langs het Marktveld de Achterweg naar het zuiden. Op de oudste bekende plattegrond van deze streek (rond 1600 kwam Valkenburg in deze vorm (een spin met vijf poten) al voor. Ook nu nog zijn deze wegen op de kaart herkenbaar, zíj het dat de Broekweg door de aanleg van hét Vliegveld drastisch is ingekort en de Achterweg is doorsneden door de N206.

Nu het vliegveld is verdwenen kan de Broekweg weer in zijn historische vorm worden terug gebracht. Tenminste dat lijkt een uitgangspunt voor de ontwerpers van het Masterplan Nieuw Valkenburg. De Achterweg is een belangrijk cultureel element in de plattegrond van Valkenburg. De weg liep vanaf het centrum naar de Hofstede Torenvliet en vandaar met een bocht naar de Rijndijk. ln de middeleeuwen heette de weg Het Heilige Kruis pad . De huidige Kruisweg verwijst hier nog naar. In de kerk hing een groot lJzeren Kruis, dat éénmaal per jaar in een processie werd rondgedragen. Over het Heilige Kruispad via de Rijndijk weer terug naar de parochiekerk. ln de 17e eeuw kende de weg verschillende namen; Kerkpadt, Buyrwech, Achterwech en ook nog Cruyspadt. Na de bocht Bing het pad over in Torenvlietslaen. Huize Torenvliet was in die eeuw op zijn hoogtepunt.

In de 20″ eeuw was de Achterweg de verbindingsweg naar de vele kwekerijen, die Valkenburg kende. Ook de verbindingsweg tussen de Torenvlietslaan en de Zonneveldslaan (de Woerd) is op bovenstaande kaart nog net zichtbaar. De zondagmiddag werd door vele Valkenburgers ingevuld met een wandeling over de Achterweg, Torenvlietslaan en soms de Zonneveldslaan via de Voorschoterweg, Hoofdstraat weer terug naar het centrum. De route van het Heilig Kruis was lang populair in het dorp. Met de aanleg van de N206 kwam een einde aan dit rondje. Maar nog wel tastbaar aanwezig.