1. Valkenburg voor 1940.
Hoofdstuk 1 uit Valkenburg ZH de wederopbouw
Anno 1940 bestond Valkenburg uit een lange lint bebouwing langs de Valkenburgse weg tussen de grens met Voorschoten en Katwijk en een rondje rondom de kerk als centrum. Vanuit het centrum kon men, via de achterweg langs het Marktveld, naar de boerderijen in het achterland en via de Broekweg naar de Broekpolder. Op een kaart uit 1640 is nagenoeg dezelfde opbouw van het dorp te zien als in 1940. In die driehonderd jaar is er nauwelijks wat veranderd. Meer bebouwing langs de Valkenburgscheweg en Middenweg, dat was het wel. Des te opvallender was het woonwijkje op de grens met Katwijk; ca. dertig arbeiderswoningen aan de Rijnstroomlaan. Gebouwd begin jaren 30 voor het personeel van de steen- en pannenfabriek(en) langs de Rijn.
Maar Valkenburg stond aan het begin van een nieuwe fase. Op 24 november 1939 maakte het college van Burgemeester en wethouders bekend dat een plan van uitbreiding voor de gemeente werd voorbereid.
Na eeuwen van een status quo kwam er een uitbreiding van het centrum in het dorp. Een deel van het Marktveld zou bebouwd gaan worden. Er kwam een nieuwe weg vanaf de punt met een grote boog naar de Kruisweg; de Burgemeester Lotsystraat.
